این همان معاونت سینمایی است که با اعتماد به نفس فیلم «به رنگ ارغوان» را از محاق خارج می‌کرد، از تغییر ریل‌گذاری سینما خبر می‌داد، می‌خواست تولیدات سینمای ایران را به 300 فیلم در سال برساند، نهضت سالن سازی را تقویت کند و انبوهی طرح و برنامه دیگر که حالا می‌شود گفت پس از نزدیک به 3سال همه‌چیز در مداری معکوس قرارگرفته است. آنچه از سینمای ایران در سی‌امین جشنواره فیلم فجر در اذهان باقی ماند تمرکز بر مضمون خیانت در تعداد قابل‌توجهی از فیلم‌ها بود. آن هم در شرایطی که در یک سال گذشته فیلمنامه‌های زیادی از سوی اداره نظارت و ارزشیابی مورد تایید قرارنگرفته و ساخته هم نشدند و برخی از تولیدات مسئله‌دار توسط کسانی ساخته شده بودند که در بزنگاه درگیری خانه سینما و معاونت سینمایی، کنار دولت ایستاده بودند. درواقع آنها که جرقه به حاشیه برده شدن سینما را زدند، مدافعان دولت و سیاست‌های فرهنگی‌اش بودند، نه منتقدان.
ریشه برخی از مشکلات را هم باید در یارگیری‌های مدیریت سینما از سینماگران برای ایستادن در مقابل جامعه اصناف سینمایی کشور دانست. به این صورت که هرکس که به هر دلیل مخالف عملکرد مدیران خانه سینما بود، مورد توجه معاونت سینمایی قرارگرفت.
تشکیل اتحادیه تهیه‌کنندگان با نظارت و حمایت کامل اداره نظارت و ارزشیابی هم که به اسم چند واحد متولد شد به دلیل بنیان‌های سستش نه تنها وحدتی ایجاد نکرد که خود موضوع اختلاف‌های دیگری شد. از همان ابتدا هم مشخص بود که این جمع ناهمگون نمی‌تواند منادی وحدت باشد و با کنار رفتن چهره‌های فرهنگی این تشکل، عملا کسی جز جمعی محدود باقی نماند. گروهی که با عملکرد افراطی‌شان در تولید (مثل ساخت فیلم «خصوصی») و حوزه تصمیم‌گیری برای اکران (مانند آنچه دوستان اتحادیه با چینش ترکیب اکران نوروزی رقم زدند)، عملا سینما را دچار حاشیه کردند و موجب شدند برخی با اغراض سیاسی وارد میدان شوند.
بدیهی است که از افراد غیر سینمایی نمی‌توان انتظار دلسوزی برای سینما داشت ولی می‌توان از کسانی که سال‌ها در این سینما فعالیت کردهاند متوقع بود که اشتباهاتشان را بپذیرند و بیش از این هزینه به این سینمای رنجور تحمیل نکنند. در حال حاضر وضعیت فروش اغلب فیلم‌ها آنقدر ناامید‌کننده است که صدای اغلب سینماداران درآمده است. سینمادارانی که با هدفمندی یارانه‌ها هزینه‌هایشان رشد قابل توجهی کرده و نه تنها بر درآمدشان افزوده نشده که مقایسه فروش فیلم‌های امسال با سال‌های گذشته از کاهش درآمدها حکایت دارد. طبیعی است که وقتی شرایط غیر طبیعی بر سینما حاکم باشد، روال اکران فیلم‌ها به‌واسطه سیاست‌های غلط دچار مشکل شود، پس چگونه می‌توان انتظار گیشه‌ای پررونق و موفق داشت؟ در حال حاضر برخی از سازندگان فیلم‌هایی که کارشناسان برایشان گیشه خوبی متصور هستند علاقه‌ای به اکران آثارشان نشان نمی‌دهند دلیلش هم نه محافظه‌کاری بیش از حد که پیش چشم داشتن اتفاق‌های اکران نوروزی است.
در واقع مجموعه سیاست‌های نادرست هزینه‌ای را به سینما تحمیل کرده که در نهایت دودش به چشم مدیران سینمایی هم رفته. جالب اینکه حالا و پس از تساهل بی‌منطقی که فیلمی چون خصوصی را به مثابه سینمای مطلوب مطرح می‌کرد، نوبت به سخت‌گیری‌های بیش از حد رسیده است، فیلم‌ها بارها و بارها بازبینی می‌شوند، روند صدور پروانه نمایش به صورت قطره چکانی انجام می‌شود و پروانه ساخت‌ها هم برای آثاری صادر می‌شود که در حد امکان سوژه‌هایی خنثی داشته باشند.
با این فیلم‌ها قهر مردم با سینما طبیعی است
رئیس هیات‌مدیره انجمن سینماداران با اشاره به وضع نابسامان سالن‌های سینمای کشور، گفت: تا وقتی که وضعیت فیلم‌هایمان اینگونه باشد نمی‌توانیم امیدی به بهتر شدن وضعیت سالن‌های سینما و استقبال مخاطبان داشته باشیم؛ چرا که لازمه ارتباط خانواده‌ها با سینما، فیلم‌های خوب با سوژه‌های مناسب است.
محمدقاصد اشرفی در گفت‌و‌گو با ایسنا، در پاسخ به این پرسش که وضعیت فعلی سالن‌های سینما را چگونه ارزیابی می‌کند؟ اظهار کرد: طبیعتا یکی از موثرترین دلایل ارتباط خانواده‌ها با سینما، فیلم‌های خوب است. اگر سینماگران و مسئولان فرهنگی نتوانند خوراک مناسب شامل فیلم خوب و سوژه مناسب را برای خانواده‌ها فراهم کنند با سرنوشتی که اکنون می‌بینید مواجه خواهیم شد.
وی ادامه داد: معتقدم دلیل فروش نداشتن سالن‌های سینما در حال حاضر، این است که فیلم خوبی نداریم. اگر بنشینیم و با دقت فیلم‌ها را مشاهده کنیم خودمان متوجه می‌شویم که چرا مخاطب راضی نمی‌شود به سینما بیاید. طبیعتاً مخاطب وقتی می‌بیند از سالن سینما راضی خارج نمی‌شود ترجیح می‌دهد در این وضعیت اقتصادی، ترافیک سنگین شهری و... زمان خود را تلف نکند. اشرفی در توضیح بیشتر درباره سخنانش، به فیلم سینمایی «نارنجی‌پوش» داریوش مهرجویی اشاره و اظهار کرد: مهرجویی در سینما احترام خاصی دارند و می‌بینیم که فیلم آخرشان، فیلم بسیار خوب و آموزشی است که می‌توانست قشر عظیمی از دانش‌آموزان و دانشجویان را جذب کند اما متاسفانه به‌دلیل عدم‌برنامه‌ریزی مناسب، این فیلم صرفا برای خانواده‌ها به نمایش درآمد و طبیعتا همه را راضی نکرد. معتقدم اگر طی برنامه‌ریزی درستی مثلا با آموزش و پرورش توافق می‌شد و دانش‌آموزان می‌توانستند این اثر آموزشی بسیار مهم را مشاهده کنند، خیلی بهتر بود.
رئیس هیات‌مدیره انجمن سینماداران در ادامه سخنانش، وضعیت نابسامان فعلی سینماها را باعث رونق گرفتن کار شبکه‌های ماهواره‌ای دانست و عنوان کرد: در حال حاضر فیلم‌های ضعیف سینمایی ما باعث شده است که شبکه‌های ماهواره‌ای گسترش یابند و بتوانند با برنامه‌ریزی‌شان امنیت و ریشه مذهبی خانواده‌های ایرانی را هدف قرار دهند. در مقابل این مشکل که در سال‌های آینده خود را بیشتر نشان خواهد داد، سینماگران هم باید برنامه‌ریزی درستی داشته باشند و علاوه بر اتاق فکر، اتاق فیلتر هم داشته باشند تا برنامه‌ریزی شبکه‌های ماهواره‌ای برای خانواده‌ها را دقیقا رصد کرده و برای مقابله با آن فکری کنند. او در عین حال خاطرنشان کرد: نباید وضعیت اینگونه باشد که هر فیلمنامه‌ای ارائه شد، مجوز ساخت بگیرد؛ اگر چه مسئولان ما بسیار دلسوز هستند اما باید در روند کارها کمی بازنگری کنند. به‌نظرم زمان آن فرا رسیده است که مسئولان با برنامه‌ریزی دقیق نیاز جامعه را رصد کرده و مخاطبین سینما را نیازسنجی کنند.
این سینمادار در بخش دیگری از سخنانش به وضعیت بسیار نامناسب فروش در سینماهای کشور اشاره کرد و گفت: با این وضعیتی که سینمای ایران دارد ما سینماداران نمی‌دانیم چه کار کنیم. معتقدم که اینگونه سینماها به‌تدریج از بین خواهند رفت. مسئولان باید به این موضوع توجه کنند که سینما صرفاً یک سرگرمی نیست و می‌تواند روی فرهنگ جامعه اثرگذاری بسیار زیادی داشته باشد اما با این وضعیت نه جنبه سرگرمی آن مورد توجه قرار می‌گیرد و نه جنبه فرهنگی‌اش.
اشرفی در پاسخ به این سؤال که «آیا وضعیت فعلی سینماها به اطلاع مسئولان ذی‌ربط رسیده است؟» بیان کرد: سه‌شنبه هفته گذشته هیات‌مدیره انجمن سینماداران، جلسه‌ای داشت که طی آن اطلاعات رسیده از سینماهای شهرستان‌ها و تهران را بررسی کرد. در این جلسه قرار شد انجمن، وضعیت حال حاضر و پیش روی سالن‌های سینما را در نامه‌ای به اطلاع وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان سینمایی و برخی دیگر از مسئولان ذی‌ربط برساند و کسب تکلیف کند.
رئیس هیات‌مدیره انجمن سینماداران با اشاره به اینکه اکنون مشکل بزرگ ما، هزینه‌های سرسام‌آور سینماهاست، اظهار کرد: پس از آنکه یارانه حامل‌های انرژی برداشته شد، در مقاطع مختلف قرار بود برای سینماها که مراکزی فرهنگی هستند فکری شود اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و اکنون سینماها فروش بسیار اندک خود را هم برای هزینه‌ها به دولت و شهرداری پرداخت می‌کنند. ما به‌عنوان مثال از آقای دکتر قالیباف (و مسئولان نهادهای دیگر) می‌خواهیم هزینه‌هایی را که به سینما اضافه کردهاند حذف کنند؛ چراکه اگر به این موضوع رسیدگی نشود بسیاری از سینماها تعطیل خواهند شد.
وی با بیان اینکه به‌دلیل هزینه‌های بسیار زیاد اکنون 2 سالن سینما در لرستان تعطیل شده است، عنوان کرد: یکی از نکاتی که در این مدت به آن فکر می‌کنم این است که چگونه برخی از سینماگران می‌گویند ما کمبود سالن داریم. با این وضعیت ریزش مخاطب، ما حتی نمی‌توانیم صندلی‌های فعلی سینمایمان که به گفته دوستان اندک است را هم پر کنیم، چه برسد به آنکه بخواهیم چند هزار صندلی هم به آن اضافه کنیم!
اشرفی در ادامه سخنانش با انتقاد از اینکه گاهی برای مشکلات سینما تصمیمات کارشناسی گرفته نمی‌شود، تصریح کرد: سینماداری با طلافروشی و بزازی متفاوت است. ما نمی‌توانیم مشکلاتمان را مانند صنف‌های دیگر عریان کرده و به همه نشان دهیم؛ چرا که نمی‌خواهیم برای جامعه سینمایی ایجاد ناامنی کنیم، اما از سوی دیگر سعی می‌کنیم پشت پرده مشکلات را به اطلاع مسئولان برسانیم.
وی ادامه داد: یکی از مشکلات ما این است که متاسفانه درباره سینما تصمیمات کارشناسی گرفته نمی‌شود. به‌عنوان مثال طی چند سال گذشته سینما بعد تجاری خود را از دست داده و شکلی فرهنگی گرفته است، درصورتی که وجه تجاری سینما می‌توانست باعث تقویت وجه فرهنگی آن هم بشود، اما عده‌ای دوست داشتند به بهانه تقویت وجه فرهنگی، وجه تجاری را از بین ببرند و امروز ما به این وضعیت رسیده‌ایم که در پرداخت بخشی از هزینه‌ها، تجاری هستیم و در بخش دیگر فرهنگی! این سینمادار با طرح پرسشی مبنی بر اینکه در شرایط پیش رو چه کاری از دست مدیران سینما برمی‌آید، گفت: در حال حاضر تهیه‌کنندگان و کارگردانان به‌دلیل ترس از اینکه سرمایه‌گذاریشان با مشکل مواجه شود می‌توانند فیلم نسازند اما سینمادار چه راه حلی پیش‌رو دارد؟ ما چگونه باید از سرمایه‌مان محافظت کنیم؟
محمد قاصد اشرفی در پایان سخنانش با بیان اینکه «از همه نهادهای ذی‌ربط درخواست می‌کنیم که در کنار وزارت ارشاد برای مشکل فعلی سالن‌های سینما راه حلی پیدا کنند»، تصریح کرد: مشکلاتی که برای سینمای ایران به‌وجود آمده است نمی‌تواند تنها با بودجه‌ای که وزارت ارشاد در اختیار دارد حل شود. معتقدیم استانداری‌ها، شهرداری‌ها و ارگان‌هایی که در بسترسازی فرهنگی نقش دارند باید در کنار وزارت ارشاد در جهت رفع مشکل فعلی سینمای ایران همکاری کنند.
